باریجه(Ferula gummosa) گیاهی از خانواده چتریان، انتشار وسیعی در نواحی کوهستانی مرطوب و نیمه خشک اکثر کوهستان¬های مرکزی، شمال و شمال شرق بین ارتفاعات 1800 تا حدود 3000 متر از سطح دریا دارد. استان¬های خراسان، اصفهان، سمنان، مرکزی، تهران، قزوین، قم، لرستان، کهکیلویه و بویراحمد، گلستان، همدان، چهارمحال و بختیاری و زنجان رویشگاه باریجه می¬باشد.
این مناطق کوهستانی محل رویش باریجه، دارای بارندگی بین 250 تا 500 میلی متر هستند. این گیاه پایا، دارای ساقه قطور به ارتفاع 1-2 متر و برگ¬های بسیار منقسم به طول 30 سانتی متر در قاعده ساقه است. گل¬های باریجه بنابر تیپ مونوکارپیک آن، در سال آخر عمر گیاه(5-7 سال) به رنگ زرد در انتهای ساقه¬های اصلی و فرعی به شکل چتر مشاهده می¬شوند. بنابراین گیاه باریجه در هر 5 تا 7 سال یکبار و بسته به شرایط اقلیمی، تولید گل و بذر می¬کند و پس از آن خشک شده و از بین می¬رود. شیرابه باریجه دارای 10 تا 26 درصد اسانس، 60 تا 75 درصد رزین و 5 تا 30 درصد صمغ می¬باشد.
باریجه از نظر طبیعت طبق نظر علمای پزشکی سنتی، خیلی گرم و خشک است و اگر لازم باشد باید به صورت مخلوط با روغن بنفشه و کافور مصرف شود(میرحیدر، 1372).
بذر باریجه در دمای صفر درجه جوانه می¬زند و در مناطق برفگیر کوهستانی رشد بهتری دارد. کشت این گیاه در مزارع دیم به دو روش کپه کاری بذر و نشا در فواصل 0.5 تا 1 متر بین و روی ردیف¬ها و در کف جوی انجام می¬شود. بدین ترتیب حدود 20000 بوته در هکتار ایجاد می شود.
بذرها در پاییز و قبل از شروع بارندگی در چاله¬های کوچک 7 سانتی متری ایجاد شده در کف جوی به تعداد 5 عدد کاشته شده و روی آنها لایه¬ای به ضخامت یک سانتی متر از خاک قرار داده می¬شود. وزن هزار دانه باریجه 20 گرم است. بدین ترتیب حدود 2 کیلوگرم بذر برای هر هکتار لازم است. برای واکاری بهتر است مقداری بذر را در زمان کاشت(آذر) خیسانده و در داخل گلدان در محیط آزاد قرار داده و سپس در فصل بهار اقدام به واکاری نمایید. تجربه نشان داده است، بذرهای کاشته شده در گلدان، حدود 90 درصد جوانه زده و برای واکاری مناسب هستند.
محصول باریجه، صمغ یا شیرابه¬ای است که با روش مخصوص تیغ زدن ریشه به دست می¬آید. بهره برداری از باریجه هنگامی آغاز می¬شود که برگ¬ها به رنگ نقره¬ای مایل به سفید درآمده و خشک و نسبتا شکننده شوند که با توجه به اقلیم و خاک، متغیر خواهد بود. معمولا بهره برداری از شیرابه موجود در ریشه باریجه از نیمه دوم تیرماه تا اواخر شهریور ماه می¬باشد.
در آزمایشی که در مزرعه باریجه در دماوند انجام شد، بیشترین میزان شیرابه در تیمار سه بار و کمترین در تیمار پنج بار تیغ زنی استحصال گردید. میانگین تولید صمغ هر بوته در تیمار 3 بار تیغ 0.56 گرم، 4 بار تیغ 0.48 گرم و 5 بار تیغ 0.41 گرم و نیز درصد مرگ و میر بوته¬ها در تیمار 3 و 5 بار، 75 درصد و در 4 بار تیغ، 72 درصد تعیین گردید(رضایی و همکاران، 1381 و دینی و همکاران، 1383).